Nieuws

Samen met juf Nathalie naar de begraafplaats
Gepubliceerd op: 2 mei 2012

Juf Nathalie geeft op basisschool de Tweemaster aan kinderen van groep 3 en 4 de lessen van Zippy’s Vrienden. Aangeland bij module 5: ‘Verandering en verlies’ staat een bezoek aan een begraafplaats op het programma. Juf Nathalie vertelt over haar voorbereiding en haar ervaringen.

Hoe heb je het bezoek aan de begraafplaats met de kinderen voorbereid?

Allereerst heb ik de begraafplaats met de vraag of we welkom waren. De beheerder, Harm, was bijzonder vriendelijk en bood aan om ons rond te leiden. Het bezoek aan de begraafplaats aan de Kerkhoflaan heb ik in twee etappes gedaan. Ik ging eerst met 12 kinderen uit groep 3 en de week daarop met 15 kinderen uit groep 4. De kinderen heb ik ruim van tevoren verteld dat we een begraafplaats gingen bezoeken. We hebben tijdens de Zippy-les ook besproken wat doodgaan eigenlijk betekent en wat begraven of cremeren is. De meeste kinderen vonden het interessant. Met de kinderen heb ik afspraken gemaakt over het rondlopen op de begraafplaats: niet gillen en niet rennen, rustig en met respect rondlopen. Twee kinderen vonden het idee om een begraafplaats te bezoeken eng, zij zijn niet mee geweest.

Heb je ouders van tevoren geïnformeerd?

Ja, ik heb de ouders in een brief verteld over ons plan. Elk kind kreeg deze brief mee naar huis. Een moeder gaf aan dat ze liever niet wilde dat haar kind meeging, zij had het idee dat het heel eng zou zijn op een begraafplaats. Maar ze bedacht zich en ging mee als begeleider van de klas. Deze moeder vertelde na afloop dat het heel anders was dan ze had gedacht. Ze heeft de begraafplaats ook als een mooie plek ervaren.

Hoe was het tijdens het bezoek? Wat voor soort vragen kreeg je?

De kinderen waren tijdens het bezoek heel rustig, ze hielden zich heel goed aan de afspraken ‘rustig en met respect rondlopen’. Kinderen zagen heel veel details, de vragen waren zeer uiteenlopend: ‘Hoe liggen mensen in het graf als er meerdere namen op een grafsteen staan? Liggen ze op elkaar of naast elkaar?’ of ‘Waarom staan er om sommige graven hekjes?’ De kinderen vroegen ook waarom er data met jaartallen op de grafstenen staan. Toen ze eenmaal doorhadden dat je met een geboortedatum en een sterfdatum kan uitrekenen hoe oud iemand is geworden, gingen ze leeftijden berekenen. De nummers op elk graf waren ook interessant. De beheerder vertelde dat elk graf een uniek nummer heeft zodat je terug kan vinden waar iemand begraven is of waar de urne staat.

Wat waren bijzondere momenten?

Een klein stukje van de begraafplaats is ingericht als kinderbegraafplaats, daar zijn we ook gaan kijken. Een hele bijzondere en mooie plek met in het midden een bankje onder een prachtige boom die helemaal in bloei stond. Hier wordt meer toegestaan. Er hangen bijvoorbeeld windgongen en er liggen knuffels en speelgoed. De kinderen vonden het heel mooi of zoals later in de klas een jongen zei: ‘Het was niet alleen mooi, het was echt prachtig!’

Een speciaal plekje op de begraafplaats voor de ‘kinderbegraafplaats’.

Waren er bijzondere verhalen?

De kinderen verbaasden zich over een kindergraf waar een helikopter stond. Harm, de beheerder van de begraafplaats, vertelde dat deze jongen heel veel van helikopters hield. De ouders hadden het voor elkaar gekregen dat bij de begrafenis een helikopter overvloog. Het graf van een bergbeklimmster trok de aandacht; hierop was een soort maquette van een berg gezet. Het graf van de ridder dat al 200 jaar oud is, maakte veel indruk. Door een klein deurtje aan de zijkant mochten de kinderen een blik werpen op het graf van deze ridder in de graftombe.

Het graf van de bergbeklimmster.

Zijn er kinderen uit jouw klassen van wie familieleden of bekenden op deze begraafplaats liggen?

Ja, een jongen uit de groep heeft een opa en een oma die hier begraven zijn. Voor hem is deze begraafplaats een hele vertrouwde plek. Hij gaat bijna elke week naar het graf van zijn opa en oma. Veel mensen uit Scheveningen, de buurt waar onze school staat, hebben hier een graf. Je ziet ook veel graven met bootjes, voor de kinderen uit Scheveningen zeer herkenbaar.

Hoe was het voor jezelf? Zag je er tegenop om met de kinderen een begraafplaats te bezoeken?

Ik zag er niet tegenop. Het leek me wel een bijzondere ervaring en dat was het ook. Je merkte in de klas al dat de meeste kinderen heel open en onbevangen over de dood kunnen praten. Ze hebben veel vragen, dat bleek ook tijdens het bezoek.

Jullie kregen van Harm, de beheerder, een heel speciaal verzoek. Kan je daar iets over vertellen?

Er komt een nieuwe kinderbegraafplaats. Harm heeft de kinderen van onze school gevraagd om ideeën aan te dragen voor het ontwerp van de nieuwe kinderbegraafplaats. In de eerstvolgende Zippy-les op school heb ik hiervoor tijd vrijgemaakt. Er zijn hele mooie, originele ontwerpen gemaakt, zie de bijgaande tekeningen.

Ontwerp met bloemen geplant als letters RIP, een afkorting voor Rest In Peace.

Ontwerp voor de kinderbegraafplaats van Marietje met gekleurde grafstenen en een groet aan oma die is overleden.